Ερωταπαντήσεις για την ασφάλεια των ηλεκτρικών αυτοκινήτων
Μιλάει ο Μάθιου Έιβερι, διευθυντής έρευνας της Thatcham Research, διαπιστευμένου κλάδου του EuroNCAP, που απαντάει σε όλα.
Η μεγαλύτερη ανησυχία δεν είναι άλλη από την μπαταρία. Αν θα συνθλιβεί, αν αρπάξει φωτιά, αν υπάρξει διαρροή, αν τρυπηθεί… Επίσης, η απουσία του όγκου του μοτέρ εσωτερικής καύσης, είναι καλή ή κακή από τη στιγμή που αφαιρείται ένα εξάρτημα που μπορεί να σώσει τους επιβάτες, σύμφωνα με τα λεγόμενα μερικών; Τι γίνεται με το βάρος του ηλεκτρικού οχήματος; Είναι καλό για ένα τόσο βαρύ όχημα να λειτουργεί στον δρόμο και αν ναι, γιατί; Όλα αυτά και πολλά άλλα στην αποκαλυπτικότατη συνέντευξη που παραχώρησε ο Έιβερι, που όντας κοντά στον EuroNCAP, δίνει κατανοητές απαντήσεις, που ακόμα και αυτός που δεν ασχολείται με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μπορεί να καταλάβει.
-Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι ασφαλέστερα σε σχέση με τα υπόλοιπα;
Ναι. Έχουμε κάνει crash test σχεδόν σε κάθε νέο EV και εντυπωσιαστήκαμε από την ενεργητική (ο τρόπος με τον οποίο αποφεύγουν τα ατυχήματα) και την παθητική (πώς συμπεριφέρονται σε ένα ατύχημα) ασφάλειά τους. Στην πραγματικότητα, σε βασικούς τομείς, τα EV είναι πιο ασφαλή από τα συμβατικά αυτοκίνητα, επειδή χάρη στο βάρος και τη θέση της μπαταρίας, έχουν χαμηλό κέντρο βάρους που ωφελεί τον χειρισμό τους. Για παράδειγμα, βλέπουμε λιγότερα spinning σε ένα ατύχημα.
-Δίχως την ύπαρξη ICE, μήπως οι επιβάτες είναι πιο ευάλωτοι;
Στην πραγματικότητα, ένας κινητήρας είναι ένα βαρύ, ακλόνητο εξόγκωμα που μεταδίδει ενέργεια σύγκρουσης και μπορεί να εισέλθει στον χώρο των επιβατών. Το να μην υπάρχει ένα είναι καλό πράγμα γιατί επιτρέπει στους μηχανικούς να κατασκευάζουν ασφαλέστερες, πιο προοδευτικά απορροφητικές δομές στο μπροστινό μέρος. Παρεμπιπτόντως, το να μην υπάρχει κινητήρας είναι καλό και για τους ευάλωτους χρήστες του δρόμου.
-Με τόσο βάρος που έχουν, δεν είναι σαν πολιορκητικοί κριοί;
Η μάζα είναι πάντα με το μέρος σας – ένα βαρύ αυτοκίνητο είναι πάντα καλό. Ωστόσο, είναι σημαντικό σε μια σύγκρουση να μην συνθλίβει άλλα οχήματα. Ονομάζουμε μια τέτοια συμπεριφορά «επιθετικότητα» – όταν ένα βαρύ αυτοκίνητο συντρίβει ένα άλλο με μικρή ζημιά στο ίδιο. Αντίθετα, θα πρέπει να διαχέει την ενέργεια της σύγκρουσης μέσα του χρησιμοποιώντας απορροφητικές και πτυσσόμενες δομές. Και πάλι, η απουσία κινητήρα επιτρέπει στους μηχανικούς να τα σχεδιάσουν.
-Η μπαταρία δεν αποτελεί κίνδυνο;
Πιστεύαμε ότι η πιο σκληρή δοκιμή μας, η δοκιμή πόλου που σχεδιάστηκε για να αναπαράγει ένα αυτοκίνητο που περιστρέφεται πλευρικά σε ένα δέντρο ή έναν τηλεγραφικό στύλο, θα αποκάλυπτε ελλείψεις στην προστασία της μπαταρίας, αλλά οι κατασκευαστές αυτοκινήτων τις προστατεύουν με θωρακισμένες θήκες και δεν είδαμε καμία εισβολή. Ωστόσο, οι κατασκευαστές θα επιμείνουν ότι μια κατεστραμμένη θήκη και η μπαταρία της θα αντικατασταθούν λόγω του κινδύνου βλάβης των κυψελών. Το εμπόριο επισκευής περιγράφει την μπαταρία ως το πιο ακριβό ανταλλακτικό στην ιστορία και για αυτό τα ασφάλιστρα EV είναι γενικά υψηλότερα από ό,τι για άλλα αυτοκίνητα.
-Πολλά έχουν ειπωθεί για το σύστημα μερικής μετατόπισης σύγκρουσης του Polestar (SPOCS). Γιατί δεν είναι εξοπλισμένα όλα τα EV με αυτό;
Αυτό το σύστημα χρησιμοποιεί παραμορφώσιμες δομές για να αποτρέψει τους μπροστινούς τροχούς του αυτοκινήτου να χτυπήσουν την μπαταρία σε περίπτωση σύγκρουσης. Αναπτύχθηκε ως απόκριση στην υψηλότερη συχνότητα ατυχημάτων, όπου, σε περίπτωση σύγκρουσης, οι ράγες του μπροστινού πλαισίου του αυτοκινήτου δεν εμπλέκονται και αντίθετα το μπροστινό τείχος προστασίας απορροφά την ενέργεια. Η Volvo, στην οποία ανήκει η Polestar, έχει χρησιμοποιήσει μια έκδοση του SPOC στα αυτοκίνητά της εδώ και δεκαετίες. Είναι ένα καλό χαρακτηριστικό, αλλά για κάποιο λόγο, εδώ στην Ευρώπη δεν βλέπουμε την ίδια συχνότητα μπροστοπλευρικών ατυχημάτων, επομένως δεν θεωρείται προτεραιότητα. Αντίθετα, προτιμούμε να χρησιμοποιούμε το ADAS για να οδηγήσουμε ένα αυτοκίνητο μακριά από τέτοια ατυχήματα.
-Είναι τα EV καλύτερα από τα συμβατικά στην ενεργητική ασφάλεια;
Στην πραγματικότητα, συχνά είναι καλύτερα. Τα περισσότερα είναι σχέδια από λευκό χαρτί με ενσωματωμένη ενεργητική ασφάλεια, αντί για αυτή που υπάρχει στα παλιά οχήματα. Χρησιμοποιούν τις πιο πρόσφατες ηλεκτρικές αρχιτεκτονικές που μπορούν να συνεργαστούν με τα καλύτερα προηγμένα συστήματα υποστήριξης οδηγού (ADAS). Έχουν πράγματα όπως έναν ελεγκτή που μοιάζει λίγο με μια μητρική πλακέτα υπολογιστή. Ελέγχει τα συστήματα ADAS και μπορεί να ενημερώνεται ασύρματα.
-Κι όμως, παρά την τεχνολογία και την ασφάλειά τους, μερικά EV δεν καταφέρνουν να αποσπάσουν 5 αστέρια στις δοκιμές πρόσκρουσης και λαμβάνουν 4. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Αναφέρεστε σε μοντέλα όπως το Peugeot 208 και το Opel Mokka. Σε γενικές γραμμές, αυτά έχουν λιγότερα συστήματα ADAS από τα αυτοκίνητα πέντε αστέρων και αυτό αντικατοπτρίζεται στις χαμηλότερες τιμές αγοράς τους. Φυσικά, θα θέλαμε οι κατασκευαστές να τοποθετούν κάθε τελευταίο κομμάτι ADAS στα αυτοκίνητά τους, αλλά αναγνωρίζουν ότι υπάρχει μια επίπτωση κόστους. Προτιμώ να οδηγώ ένα πρόσφατα δοκιμασμένο EV 4 αστέρων παρά ένα 5 αστέρων που δοκιμάστηκε πριν από μερικά χρόνια. Αυτό που μας αναστατώνει είναι όταν οι κατασκευαστές αυτοκινήτων μειώνουν την ασφάλεια ενός μοντέλου, όπως έκανε η Renault όταν αφαίρεσε τον κεντρικό αερόσακο από το ZOE. Ως αποτέλεσμα, δεν δώσαμε στο αυτοκίνητο κανένα αστέρι.
-Ένα από τα πιο δημοφιλή μοντέλα είναι το Tesla Model S, αλλά δεν αξιολογείται από τον EuroNCAP. Γιατί;
Δοκιμάστηκε πριν από περισσότερα από έξι χρόνια, επομένως η αξιολόγησή του έχει λήξει. Κάθε πέντε χρόνια, έχουμε μια σημαντική αλλαγή στα πρωτόκολλα δοκιμών μας, που σημαίνει ότι οι παλαιότερες αξιολογήσεις μας δεν είναι πλέον αξιόπιστες. Υποψιάζομαι ότι αν ξαναδοκιμάζαμε το παλιό μοντέλο, θα βρίσκαμε ότι είναι αυτοκίνητο 4 αστέρων και όχι 5 αστέρων. Ενθαρρύναμε την Tesla να υποβάλει ξανά το πιο πρόσφατο Model S για δοκιμή και πιστεύω ότι σκοπεύει να το κάνει.
-Δεν σκοπεύετε να προκαλείτε πυρκαγιά στην μπαταρία κατά τις δοκιμές. Πώς, όμως, τα EV είναι ασφαλή σε αυτόν τον τομέα;
Τα δεδομένα ατυχημάτων που λαμβάνουμε μας λένε ότι υπάρχουν πολύ λίγες πυρκαγιές μπαταριών που αφορούν ηλεκτρικά οχήματα. Αυτόματες διακοπές ρεύματος, συστήματα απομόνωσης μπαταρίας, πυρασφάλειες που κόβουν καλώδια και λεπίδες που κάνουν το ίδιο πράγμα – όλα αυτά συμβάλλουν στη μείωση της συχνότητας πυρκαγιάς της μπαταρίας μετά από σύγκρουση. Ωστόσο, όταν εμπλέκονται σε πυρκαγιά μπορεί να γίνουν επικίνδυνα, με τις κυψέλες να αναφλέγονται και να προκαλούν αυτό που ονομάζεται θερμική διαφυγή. Αυτη η πυρκαγιά μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να σβήσει.
-Άρα, μετά από όλα αυτά, είναι ασφαλή τα EV;
Οι πυρκαγιές από μπαταρίες είναι πιο επικίνδυνες για όσους προσπαθούν να τις σβήσουν. Μετά την ενεργητική και παθητική ασφάλεια ακολουθεί αυτό που ονομάζουμε «τριτογενή ασφάλεια» – αντιμετώπιση των συνεπειών μιας σύγκρουσης. Αναμένουμε από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων να παρέχουν λεπτομερή δελτία δεδομένων των μοντέλων που θα εξηγούν ακριβώς με τι ασχολούνται οι υπηρεσίες διάσωσης και τη θέση των γραμμών κοπής, ώστε να ξέρουν πώς να διαρρήξουν και να απελευθερώσουν κάποιον γρήγορα και με σιγουριά. Ναι, έχουμε δει πυρκαγιές στην μπαταρία μετά από ατυχήματα, αλλά κατά ειρωνικό τρόπο, η θήκη της μπαταρίας είναι τόσο ισχυρή και απόρθητη που ήταν αδύνατο για τις υπηρεσίες διάσωσης να προσδιορίσουν την κατάστασή της. Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων πρέπει να εξετάσουν τρόπους παροχής πληροφοριών για την ακεραιότητα των κυψελών και την κατάσταση της μπαταρίας στις οποίες μπορούν να ανατρέξουν γρήγορα οι διασώστες.
